Şans Deneme Biletleri

0
Çekilişlere katılıp, kendilerine bir şeyler çıkması için belirli bir meblağ karşılığı satışı yaygınlaşmış olan biletleri almak ve satmak caiz değildir ve batıldır; bilet karşılığı alınan para da haramdır ve alan kimse zâmindir.
Yine çekilişi kazanan kimsenin aldığı şey haramdır ve onun asıl sahipleri karşısında zâmindir.

[Yani, sahibini bulabilirse, aldığı şeyi ona ulaştırmalı, bulamadığı takdirde de sahibi adına sadaka vermelidir.]

*  Bilet parasının haram olmasında, biletin kendisini satın almakla parasız alıp çekilişte isminin çıkması amacıyla para vermek arasında fark yoktur. Her iki durumda da bilet parası ile çekiliş sonucu elde edilen para haramdır ve zâmin olmayı gerektirir.

*  Son zamanlarda şans deneme biletlerinin ismini değiştirip, Milli Piyango adıyla bilet satmaya başladılar; ama yapılan iş aynıdır. Şans deneme biletlerinin satın alınması sakıncalı olduğundan ve birçok insanın onları almaktan sakınmasından dolayı, kendi menfaatleri peşinde olanlar, bu tür kimseleri de aldatabilmek için ismini değiştirdiler; fakat yapılan işte bir fark yoktur. Bu şekilde ismini değiştirmekle bu biletlerin alım satımı helâl olmaz; hem bilet parası, hem de çekilişte çıkan para haramdır ve zâmin olmayı gerektirir.

* İslâmî medreseler veya hastaneler gibi hayır kuruluşlarından birinin giderlerini karşılamak için böyle bilet dağıtan bir müessesenin çıktığı farz edilir, halk da bu tür müesseselere yardım etmek amacıyla bir meblağ verir ve o müessese kendi malından veya para verenlerin tümünün iznini aldıktan sonra onların parasından çekilişte ismi çıkanlara bir meblağ verirse, sakıncası yoktur. Tabi bu yalnızca bir faraziyedir, oysa bugün satılan biletler ve yapılan çekilişler bu şekilde değildir; dolayısıyla hem bilet parası ve hem de çekiliş haramdır.

* Şirketlerin eline geçen bilet paraları ve çekiliş sonucu şahısların eline geçen paralar, sahibi belli olmayan “meçhulü’l-mâlik” hükmündedirler. Şöyle ki,

eğer onların sahipleri bulunabilirse, onlara geri vermek, eğer bulunamazsa, sahipleri adına sadaka vermek gerekir.

Ancak farz ihtiyat gereği, sadaka vermeden önce bütün şartlara haiz müçtehitten izin alınmalıdır.

* Milli piyango gibi çekilişlerde para kazanan kimse fakir olursa, sahipleri adına sadaka olması üzere onu kendisine alamaz; farz ihtiyat gereği başka bir fakire vermelidir. Hatta bu görüş bizce güçlü-dür.

* Çekilişte yüklü para kazandığı takdirde, hepsini sadaka olarak bir fakire verip, fakirin de bir miktarını ona geri çevirmesini sağlamak için bir fakirle anlaşır ve bu şekilde parayı helâl yapmak isterse, caiz değildir ve helâl olmaz. Ama arada hiçbir anlaşma bulunmaksızın o parayı fakire verir ve fakir de kendi gönül rızasıyla hâline münasip olan miktarı ona geri verirse, sakıncası yoktur.